Μαθησιακές δυσκολίες και Αγγλικά

Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας παράγοντας που πρέπει να συνυπολογίζεται στην εκμάθηση των ξένων γλωσσών και των αγγλικών εν προκειμένω. Παρά το γεγονός ότι οι μαθησιακές δυσκολίες, αυτές καθαυτές, δεν είναι απαγορευτικές ως προς την εκμάθηση ξένων γλωσσών, είναι σημαντικό να   λαμβάνουμε υπόψη ότι τα άτομα που τις αντιμετωπίζουν, συναντούν δυσκολίες όμοιες με εκείνες που προκύπτουν στην εκμάθηση της μητρικής τους γλώσσας και επομένως χρειάζονται μια εκπαιδευτική προσέγγιση προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους.

Ξεκινώντας με την αναγνώριση των βασικών και πιο συνηθισμένων δυσκολιών μπορούμε να συνεχίσουμε στη χρήση εναλλακτικών μεθόδων που συνήθως βοηθούν σημαντικά στις περιπτώσεις των μαθησιακών δυσκολιών και είναι εφικτό να εφαρμοστούν τόσο στα πλαίσια της τάξης αλλά και σε μεμονωμένη διδασκαλία.

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται διαβαθμίζονται ανάλογα με το επίπεδο δυσκολίας. Έτσι, στις πρώτες τάξεις είναι συχνό να δυσκολεύονται στην αναγνώριση μεμονωμένων γραμμάτων και τον διαχωρισμό

Α) των γραμμάτων του λατινικού αλφάβητου, όταν μοιάζουν μεταξύ τους οπτικά ή στην εκφορά τους με κλασικά παραδείγματα :

• b – d
• f – t
• a – i ( έι – άι )

Β) των γραμμάτων του λατινικού αλφάβητου με άλλα από το ελληνικό με τα οποία μοιάζουν οπτικά αλλά εκφέρονται διαφορετικά, όπως:

• ν : βι  / νι  à van ( βαν)   /  νέος
• ρ : πι / ρο à poor (πουρ) / ροή
• x : εξ / χι   à box ( μποξ) / xαρά

Αυτό επακόλουθα δημιουργεί ζητήματα, στην ανάγνωση, την προφορά και την ορθογραφία.

Όσον αφορά στη γραμματική, τα ζητήματα που συναντώνται είναι όμοια με αυτά που συνήθως όμοια με εκείνα που παρατηρούνται και κατά την εκμάθηση της ελληνικής γραμματικής. Συνηθέστερα παρατηρείται δυσκολία :

Α) στο διαχωρισμό των μερών του λόγου

• επίθετα / επιρρήματα
• επίθετα / ουσιαστικά

Β) στην αντιστοιχία προσώπου και αντωνυμίας

Γ) στο διαχωρισμό των χρόνων

Ιδιαίτερα χαρακτηριστική στην περίπτωση των μαθησιακών είναι η δυσκολία στην κατανόηση και εφαρμογή των κανόνων της γραμματικής ακόμα κι αν ο μαθητής έχει αποστηθίσει τον κανόνα αυτολεξεί.

Αντίστοιχη δυσκολία παρουσιάζεται και στην απάντηση ερωτήσεων κατανόησης κειμένου ακόμα και όταν το κείμενο δεν περιέχει άγνωστο λεξιλόγιο. Δηλαδή ενώ συνήθως κατανοούν το συνολικό νόημα του κειμένου δυσκολεύονται να απομονώσουν τις πληροφορίες που χρειάζονται για να απαντήσουν εξειδικευμένες ερωτήσεις. Αυτό αντανακλάται και στην έκθεση καθώς συχνά δεν κατανοούν ή παρερμηνεύουν το ζητούμενο θέμα.

Αυτό που θα ήθελα να υπογραμμίσω είναι πως οι δυσκολίες που αναφέρθηκαν δεν είναι ανυπέρβλητες. Η αγγλική παροιμία “Where there is will, there is a way “ βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή της εν προκειμένω. Σαφώς στην περίπτωση των μαθησιακών θα χρειαστεί μεγαλύτερη προσπάθεια τόσο από τον μαθητή όσο και από τον εκπαιδευτικό όχι όμως ατελέσφορα.

Ιδιαίτερα βοηθητικά λειτουργούν μέθοδοι όπως :

• η εξάσκηση στο ίδιο θέμα με διαφορετικούς τύπους ασκήσεων
• η τακτική επανάληψη σε μικρές ενότητες
• η αναλυτική επεξήγηση κανόνων με αφετηρία πάντα τον αντίστοιχο ελληνικό κανόνα
• η συνδυασμένη χρήση λεξιλογίου σε φράσεις
• η εξέταση με ασκήσεις πολλαπλής επιλογής (προτιμάται η επιλογή 1,2,3,4 αντί a,b,c,d)

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εξετάσεις για τα πτυχία γλωσσομάθειας υπάρχει πλέον πρόβλεψη για τα άτομα με διαγνωσμένες μαθησιακές δυσκολίες, που συνήθως μεταφράζεται σε διάθεση επιπλέον χρόνου εξέτασης και σπανιότερα σε προφορική εξέταση. Προσωπικά προτείνω στις περιπτώσεις παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες να δοκιμάζονται και σε εξετάσεις απλούστερου επιπέδου από μικρή ηλικία για να εξοικειώνονται με το στυλ αλλά κυρίως τις απαιτήσεις των εξετάσεων.

Ιωάννα Γεωργουλή,

Καθηγήτρια Αγγλικής γλώσσας