Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητα ΔΕΠ/Υ
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ/Υ) είναι μία από τις συχνότερες διαταραχές της παιδικής ηλικίας. Εμφανίζεται στο 5 – 7% του μαθητικού πληθυσμού αλλά είναι τρεις φορές συχνότερη στα αγόρια από όσο στα κορίτσια. Συχνά, δεν εμφανίζεται μεμονωμένα αλλά σε συνδυασμό με άλλες διαταραχές, ψυχικές ή αναπτυξιακές, όπως διαταραχές εναντιωματικής συμπεριφοράς, διαταραχές άγχους και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
Συνήθως, τα παιδιά με αυτή τη διαταραχή:
- δυσκολεύονται να μείνουν συγκεντρωμένα σε μία δραστηριότητα για αρκετή ώρα και εύκολα ένα εξωτερικό ερέθισμα μπορεί να διασπάσει την προσοχή τους
- κινούνται συνεχώς, συχνά άσκοπα, ακόμα όμως κι όταν κάθονται, δεν σταματούν να κουνούν χέρια πόδια ή να στριφογυρίζουν
- συχνά δεν ολοκληρώνουν τις εργασίες τους
- δυσκολεύονται να ακολουθήσουν οδηγίες και κανόνες ή να περιμένουν τη σειρά τους
- μιλούν ασταμάτητα και διακόπτουν τους άλλους
- ξεχνούν ή χάνουν πράγματα
Όσον αφορά στη διάγνωση, απαραίτητη κρίνεται η εξέταση από παιδοψυχίατρο ο οποίος θα βεβαιώσει επίσημα την ύπαρξη της διαταραχής. Παράλληλα, απαιτείται και η συμβολή ψυχολόγου, ο οποίος θα αξιολογήσει τις ικανότητες του παιδιού.
Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι είναι αρκετά δύσκολη η διάκριση των ορίων μεταξύ φυσιολογικής ζωηρότητας και ΔΕΠ-Υ κυρίως σε παιδιά μικρότερης ηλικίας. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στην ικανότητα και το βαθμό ελέγχου της κινητικής δραστηριότητας ανάλογα με τις περιστάσεις. Ένα παιδί λοιπόν με ΔΕΠ/Υ θα δυσκολευτεί πολύ να παραμείνει ήσυχο ακόμα και όταν γνωρίζει ότι αυτό επιβάλλεται. Αντιθέτως, σε παρόμοια περίπτωση ένα απλώς ζωηρό παιδί είναι σε θέση να ελέγξει και να περιορίσει τελικά την κινητική του δραστηριότητα.
Δυστυχώς, περισσότερα από τα μισά παιδιά με αυτή τη διαταραχή δεν εντοπίζονται πριν από την έναρξη της σχολικής φοίτησης. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση είναι ιδιαίτερα σημαντική προκειμένου να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες της διαταραχής στη συναισθηματική, την κοινωνική και την σχολική ζωή των παιδιών.
